Biliyorsunuz benzin ve motorin zammı artık rutin, neredeyse gün aşırı zam geliyor. Benzinin litre fiyatı ilk kez 6 TL’yi aşarak rekor kırdı. Hemen ardından motorine de zam geldi. Yarından itibaren geçerli olmak üzere motorinin litre fiyatı 10 kuruş zamlandı.
Türkiye zaten benzinin en pahalı satıldığı ülkeydi, makas daha da açılıyor. Evet, hükümet üyeleri kabul etmese de en pahalı benzini biz satın alıyoruz. Çünkü alım gücünü bir insanın geliri belirler. Bazı Avrupa ülkelerinde benzin bizden pahalı olabilir ancak onların geliri bizim 5-6 katımız.
Gelir düzeyini dikkate alarak hesaplama yapıldığında Türkiye, dünyada benzinin en pahalı olduğu ülke. Şöyle ki:
Dolar kurunu baz alırsak, benzinin litre fiyatı şu anda 1.55 civarında. GlobalPetrolPrices. com’un verilerine göre, dünyada benzinin en pahalı olduğu ülke 2.07 dolar ile İzlanda. İzlanda’yı, Norveç, Monaco ve Hong Kong takip ediyor. Ancak bu ülkeler dünyada kişi başına gelirin de en yüksek olduğu ülkeler. Kişi başına milli gelir İzlanda’da 60.000, Norveç’te 70.000, Hong Kong’da 45.000 dolar seviyelerinde. Türkiye’de ise bu rakam 10.000 dolar civarında. Bu nedenle, kişi başına düşen milli gelir göz önüne alındığında dünyanın en pahalı benzini Türkiye’de satılıyor.
Vergi Uzmanı Ozan Bingöl’ün verdiği rakamlara göre, Türkiye’de ortalama litre fiyatı 5.85 TL olan benzinin 0.89 TL’i KDV, 2.37 TL’si ÖTV. Yani 5.85 TL’lik benzinin 3.26 TL’si, oran olarak söylersek satış fiyatının yüzde 55.7’si vergilerden oluşuyor. Litresi ortalama 5.32 TL olan motorinde ise vergi payı 2.60 TL. Motorindeki vergi oranı ise yüzde 48.8 seviyesinde bulunuyor.
Peki bu sorun nasıl çözülür? Tek çözüm yolu adaletli bir vergi sistemi yaratmaktan ve vergi kaçakçılığını önlemekten geçiyor. Ancak o zaman astronomik miktarda dolaylı vergi ödemekten kurtulabiliriz.
Ancak böyle bir vergi sistemi kısa ve orta vadede mümkün görünmüyor. Mevcut siyasi iklimde, iktidarlar büyük sermayeyi küstürmemek, esnafı kızdırmamak gibi gerekçeler vergi politikalarını değiştirmiyor. Bu nedenle de dolaylı vergiler can yakmaya devam ediyor.
